ODPOWIEDŹ

Z informacji, którą wysłał Pan do Kancelarii Adwokackiej wynika, że chciałby Pan zawiązać spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, jednakże ma Pan wątpliwość, czy możliwe jest, aby zarząd tej spółki – w którym chce Pan zasiadać – może zostać powołany na czas nieokreślony.

Wychodząc od spostrzeżeń natury ogólnej, wynikających z przepisów prawa spółek handlowych, podkreślić należy, że pojęcie kadencja członka organu spółki, czyli okres, na który powołano członka do sprawowania przez niego funkcji, jest nierozerwalnie związany z mandatem, czyli upoważnieniem do pełnienia obowiązków.

Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych kadencja określana jest zawsze w latach obrotowych. O ile zaś rozpoczęcie kadencji pokrywa się z uzyskaniem mandatu, o tyle mandat może być dłuższy lub krótszy od kadencji.

Zgodnie powszechnie obowiązującym poglądem, reprezentowanym zwłaszcza przez Sąd Najwyższy, w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością zarząd może być powołany na czas nieoznaczony, na rok lub na dłuższy czas określony. Z kolei zaś w spółce akcyjnej okres pełnienia funkcji musi być określony, przy czym nie dłuższy niż pięć lat. Nie ma jednak przeszkód natury prawnej w powołaniu tej samej osoby na członka zarządu spółki akcyjnej na kolejne, nie dłuższe niż pięć lat kadencje.

Decydując się w umowie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na powołanie członków zarządu na czas nieoznaczony, należy zawsze pamiętać, że mandat członka zarządu wygasa każdorazowo z dniem odbycia zwyczajnego zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pełny rok obrotowy pełnienia funkcji. Wobec tego brak uchwały o udzieleniu mandatu na kolejny rok oznacza brak podstawy do pełnienia funkcji. Jeżeli członek zarządu powołany został na dwuletnią kadencję, jego mandat nie wygasa z jej upływem, ale trwa dłużej, aż do odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za drugi pełny rok obrotowy pełnienia przez niego funkcji. W razie odwołania członka, jego śmierci czy rezygnacji kadencja ulega przerwaniu, a mandat zakończeniu.

Zgodnie zaś z Kodeksem spółek handlowych powody wygaśnięcia mandatu mogą być zwyczajne, tj. upływ ustalonego okresu pełnienia funkcji, jak też nagłe, tj. odwołanie, rezygnacja, śmierć, częściowe lub całkowite ubezwłasnowolnienie, ale też skazanie prawomocnym wyrokiem za przestępstwa wyłączające możliwość pozostawania w zarządzie spółki. Ponadto mandat członka zarządu wygasa z chwilą otwarcia likwidacji lub upadłości. Zdarza się to też przy połączeniu bądź przekształceniu spółek.

Zasadą zaś jest powoływanie członków organów na kadencje indywidualne, co oznacza, że przy ustalonej w umowie spółki kadencji dla każdego z członków okres kadencji liczony jest indywidualnie. Kodeks spółek handlowych przewiduje jednak możliwość powołania członków organu na wspólną kadencję. Przy takiej konstrukcji, bez względu na moment powołania poszczególnych członków zarządu, kadencja zaczyna się i kończy w tym samym czasie. W tym samym czasie wygasają więc mandaty wszystkich członków zarządu, którzy pełnią funkcję w tym dniu.

Konkludując, prawnie dopuszczalna jest konstrukcja umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, na zasadzie której zarząd spółki powołany zostanie na czas nieoznaczony, jednakże wymaga to precyzji w zapisach umownych i skorelowanie ich z dalszym funkcjonowaniem (bytem) spółki.

Zespół Kancelarii Adwokackiej

• art. 201 Kodeksu spółek handlowych