W niniejszym artykule, Kancelaria Adwokacka omówi Państwu ostatnią grupę praw pacjenta. Są to prawa, które podobnie jak poprzednie, odgrywają podstawową rolę w praktyce leczenia. Ze względu bowiem na bardzo rozległą materię prawa medycznego, wskazanie oraz omówienie prawnej konstrukcji wszystkich możliwych praw pacjenta jest obiektywnie niemożliwe.

Zatem, zgodnie z art. 23 ust. 1 Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta pacjent ma prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych. W celu realizacji prawa, o którym mowa, każdy podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych jest obowiązany prowadzić, przechowywać i udostępniać dokumentację medyczną w sposób ściśle określony w Ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz zapewnić ochronę danych zawartych w tej dokumentacji. Co do zasady, jedynie lekarze, pielęgniarki i położne są uprawnieni do uzyskiwania i przetwarzania danych zawartych w dokumentacji medycznej.

Dokumentacja medyczna zawiera co najmniej: oznaczenie pacjenta, pozwalające na ustalenie jego tożsamości, nazwisko i imię (imiona),datę urodzenia, oznaczenie płci, adres miejsca zamieszkania, numer PESEL, jeżeli został nadany, w przypadku noworodka - numer PESEL matki, a w przypadku osób, które nie mają nadanego numeru PESEL - rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość, w przypadku gdy pacjentem jest osoba małoletnia, całkowicie ubezwłasnowolniona lub niezdolna do świadomego wyrażenia zgody - nazwisko i imię (imiona) przedstawiciela ustawowego oraz adres jego miejsca zamieszkania,oznaczenie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych ze wskazaniem komórki organizacyjnej, w której udzielono świadczeń zdrowotnych; opis stanu zdrowia pacjenta lub udzielonych mu świadczeń zdrowotnych; datę sporządzenia.

Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udostępnia dokumentację medyczną pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu, bądź osobie upoważnionej przez pacjenta.Po śmierci pacjenta, prawo wglądu w dokumentację medyczną ma osoba upoważniona przez pacjenta za życia.

Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udostępnia dokumentację medyczną również: podmiotom udzielającym świadczeń zdrowotnych, jeżeli dokumentacja ta jest niezbędna do zapewnienia ciągłości świadczeń zdrowotnych; organom władzy publicznej, Narodowemu Funduszowi Zdrowia, organom samorządu zawodów medycznych oraz konsultantom krajowym i wojewódzkim, w zakresie niezbędnym do wykonywania przez te podmioty ich zadań, w szczególności kontroli i nadzoru; podmiotom prowadzącym rejestry usług medycznych, w zakresie niezbędnym do prowadzenia rejestrów; zakładom ubezpieczeń, za zgodą pacjenta; lekarzowi, pielęgniarce lub położnej, w związku z prowadzeniem procedury oceniającej podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych na podstawie przepisów o akredytacji w ochronie zdrowia, w zakresie niezbędnym do jej przeprowadzenia. Dokumentacja medyczna może być udostępniona także szkole wyższej lub instytutowi badawczemu do wykorzystania w celach naukowych, bez ujawniania nazwiska i innych danych umożliwiających identyfikację osoby, której dokumentacja dotyczy.

W doktrynie prawa medycznego trafnie wskazuje się, że wykładnia celowościowa omawianych przepisów pozwala na wysunięcie wniosku, iż pacjent ma prawo do informacji w różnej formie. Informacje mogą być mu przekazywane ustnie, pisemnie, ale także utrwalone w każdej innej formie, tzn. na każdym nośniku zawierającym informację o pacjencie, "tym bardziej, jeżeli oparta jest ona na dowodach rzeczywistych zdarzeń, które go dotyczą i to bez względu na sposób, w jaki została utrwalona, szczególnie gdy wiadomość ta stanowi dowód prawa lub jeśli ze względu na treść wskazuje okoliczności mające dla pacjenta znaczenie prawne. Informacja, do jakiej pacjent ma prawo dostępu, ma co do zasady charakter osobisty i prywatny, albowiem dotyczy ona konkretnej osoby i określonego świadczenia medycznego. Chodzi tu zatem tylko o taką informację, której treść odnosi się do sfery medycznej i pozwala zidentyfikować i ustalić tożsamość człowieka, łączy się normami prawnymi, gwarantującymi pacjentowi prawo do informacji znajdującej się w treści dokumentacji medycznej, prowadzonej w odniesieniu do określonego pacjenta (vide: D. Karkowska, Komentarz do art.23 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta).

Kolejnym prawem pacjenta jest prawo do poszanowania życia rodzinnego i prywatnego.

Zgodnie z art. 33 ust. 1 Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta pacjent podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej ma prawo do kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z innymi osobami.

Ponadto, pacjent ma prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej. Przez dodatkową opiekę pielęgnacyjną rozumie się opiekę, która nie polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w tym także opiekę sprawowaną nad pacjentką w warunkach ciąży, porodu i połogu.

Konkludując, Kancelaria Adwokacka wskazała i omówiła Państwu kilkanaście zasadniczych prawa pacjenta. Oczywiście ich katalog nie jest zamknięty. Rzecz w tym, że w obecnej rzeczywistości, pacjent korzystający ze świadczeń zdrowotnych nie może być upatrywany jako niechciany petent, lecz beneficjent, czyli osoba, której przysługują realne prawa, których egzekwowania dochodzić można w procesach medycznych (których jest przy obecnej świadomości społecznej coraz więcej).

Zespół Kancelarii Adwokackiej