Kancelaria Adwokacka w artykule z dnia 07 lutego 2012 roku opisała Państwu akceptowane powszechnie w orzecznictwie zasady rozliczeń osób żyjących w konkubinacie. Przede wszystkim zaś Kancelaria Adwokacka wskazywała na niedopuszczalność stosowania, nawet w drodze analogii, przepisów o rozliczeniach pomiędzy małżonkami po ustaniu małżeństwa.

Otóż, systematyczne śledzenie przez Kancelarię Adwokacką orzecznictwa Sądu Najwyższego, pozwala na uściślenie obowiązującej w praktyce wykładni prawa. Można bowiem nie zgadzać się z poglądami wyrażanymi w niektórych judykatach przez Sąd Najwyższy, jednakże z pewnością stanowiska Sądu Najwyższego nie można pomijać. Przynajmniej należy mieć świadomość wyrażanych przez ten Sąd opinii prawnych.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się słusznie, co akcentowała Kancelaria Adwokacka w opublikowanym artykule, że do konkubentów nie mogą znajdować zastosowania przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego odnoszące się do osób pozostających w związku małżeńskim.

Stanowisko to znalazło m.in. odzwierciedlenie w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 1986 r., III CZP 79/85, gdzie Sąd orzekł: nakłady konkubentów czynione wspólnie w czasie trwania konkubinatu na majątek jednego z nich powinny być rozliczone według przepisów o zniesieniu współwłasności.

Z kolei, w wyroku z dnia 16 maja 2000 r., IV CKN 32/00 Sąd Najwyższy przyjął, że do rozliczeń majątkowych pomiędzy osobami pozostającymi w trwałym związku faktycznym (konkubinacie) mogą mieć zastosowanie przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu.

Ostatnie stanowisko Sądu Najwyższego, jako najlepiej oddające istotę rzeczy, akceptuje również Kancelaria Adwokacka, co zostało szczegółowo opisane w artykule z dnia 07 lutego 2012 roku.

W rozważanym zagadnieniu prawnym, z którym bezspornie Sądy mają styczność coraz częściej, nie sposób pominąć judykatu Sądu Najwyższego z dnia 05 października 2012 roku, w którym Sąd ten przyjął, iż nie można wykluczyć w konkretnych okolicznościach sprawy, że stosunki majątkowe pomiędzy konkubentami mogły być ukształtowane w ten sposób, że gospodarowali oni "ze wspólnego portfela", nie rozliczając wnoszonych dochodów i ponoszonych wydatków, które traktowane były jako jednakowe. Jest to jednak wynik konkretnych ustaleń faktycznych. Nie mogą ich zastąpić funkcjonujące na gruncie prawa małżeńskiego domniemanie równości udziałów w majątku lub też konsekwencje związane ze wspólnością majątkową. Takie ukształtowanie stosunków majątkowych pomiędzy konkubentami przekłada się na zakres i sposób dowodzenia w sprawie z powództwa konkubenta domagającego się zwrotu kwot wyłożonych na majątek drugiego, zwłaszcza w okresie długoletniego związku.

Konkludując, cytowane orzeczenie w istotny sposób nie tyle zmienia, co modyfikuje obowiązujące dotychczas zapatrywania na rozliczania konkubentów. Jednakże ostatnie orzeczenie Sądu Najwyższego, jako że wprowadza ono wyjątki od zasady, należy stosować powściągliwie i odnosić je do konkretnych ustaleń faktycznych.

Zespół Kancelarii Adwokackiej